Wat doet licht in je foto

Fotografietips Licht tijdens ondergaande zon

Wat is de kleurtemperatuur van natuurlijk licht?

Het belang van licht in een foto

Licht is heel belangrijk in een foto. Het kan je foto net dat beetje extra geven, waardoor een foto eruit springt. Zonder mooi licht is een foto al gauw saai. Elke lichtbron heeft zijn eigen kleurtemperatuur. Een lichtbron kan kouder of warmer zijn. Een warme lichtbron geeft gelig licht, bijvoorbeeld een kaars of een gloeilamp. Een koude lichtbron geeft blauwer licht, bijvoorbeeld flitslicht. Er zijn ook lichtbronnen, die variëren in kleurtemperatuur, zoals de zon. ‘s Morgens en ‘s avonds is het licht warmer van kleur dan midden op de dag als het vrij wit kan zijn. De zon heeft dus een variabele kleurtemperatuur. De kleurtemperatuur wordt uitgedrukt in graden Kelvin (0 graden Celsius is 273 graden Kelvin).

Onze hersenen corrigeren wat we zie

Vaak ben je je niet echt bewust van de kleurtemperatuur om je heen. Onze hersenen hebben namelijk de neiging om zaken te corrigeren. Leg je een wit vel papier op een tafel, waarboven een gele lamp brandt, dan zien wij dat papier niet als geel, maar nog steeds als wit. Onze camera registreert echter wel het gele licht. Vandaar dat een bij lampen genomen foto behoorlijk geel kan worden. Natuurlijk licht verandert echter gedurende de dag van kleurtemperatuur. Marion Aaldring maakte voor haar opleiding tot fotograaf op het ROC Friese Poort in Drachten een serie foto’s op exact dezelfde lokatie, maar met verschillend natuurlijk licht. Hieronder legt ze aan de hand van voorbeeldfoto’s uit wat licht voor verschil kan maken in je foto.

Fotografietips grauwe grijze dag
Fotografietips Licht tijdens ondergaande zon

Zelfde locatie, verschillend licht

Deze foto is gemaakt tijdens zonsondergang. Het zorgt voor een gouden gloed.

Marion: “Voor school had ik een opdracht om een fotoserie van 10 foto’s te maken. Ik vond het een leuk idee om 10 foto’s te maken van dezelfde locatie met verschillende lichtomstandigheden. Licht is namelijk heel belangrijk in een foto. Eigenlijk wel het belangrijkste. Je kan wel een heel mooie locatie hebben, maar met een saaie witte lucht erboven, valt dat mooie landschap weg. Hierboven heb ik een voorbeeld. De eerste foto is gemaakt op een regenachtige bewolkte dag. De lucht is spierwit en hierdoor lijkt de omgeving erg grauw en saai. De tweede foto is gemaakt met zonsondergang. De omgeving krijgt een mooie gouden kleur en de steiger wordt prachtig verlicht. Ook is de lucht nu veel mooier. Het maakt dus een groot verschil op welk moment van de dag je foto’s gaat maken.”

Kleurtemperatuur van natuurlijk licht is variabel

“Licht verandert van kleurtemperatuur door de dag heen. Dit komt doordat de aarde draait en om de zon heen draait. Hierdoor lijkt het dat voor ons de zon elke keer ergens anders staat. ‘s Ochtends staat de zon heel laag en krijgt de lucht een mooie oranje/rode kleur. Aan de andere kant van de zon krijgt de lucht dan een hele blauwe/roze lucht. Zie het voorbeeld. De zon kwam aan precies de andere kant op, daardoor kreeg ik bij de steiger een mooie blauw/roze kleur. De bossen in de achtergrond krijgen een beetje een gouden gloed, omdat de zon van de andere kant daar op schijnt.”

Fotografiereizen Bewolkte dag
Fotografietips Lucht op een zonnige dag

Het blijft een redelijk saaie foto

“Na de zonsopkomst gaat de kleurtemperatuur omhoog naar ongeveer 5600 Kelvin. Dit is daglicht. De lucht kleurt helder blauw, tenzij het zwaar bewolkt is. Op een zwaar bewolkte dag loopt de kleurtemperatuur tegen de 10.000 Kelvin aan. Ik heb twee voorbeeldjes die midden op de dag zijn gemaakt. De één met zon en de ander op een bewolkte regenachtige dag. De eerste foto spreekt al wel meer dan die foto met de spierwitte lucht, doordat er een blauwe lucht is. Alsnog blijft het een redelijk saaie foto, want er gebeurt verder niks. De tweede foto is op een zonnige warme dag gemaakt. Deze foto spreekt al veel meer dan de eerste. De steiger wordt verlicht door de zon en de mensen die er zitten en het bootje geven ook wat extra’s. Toch vind ik dit meer een vakantiekiekje, omdat er niet echt iets spannends gebeurt in de foto.”

Fotografietips De zon was net onder

Aan het eind van de dag daalt de kleurtemperatuur

“Aan het einde van de dag daalt de kleurtemperatuur weer. Dan gaan we naar de zonsondergang en krijgt de lucht weer een oranje/rode kleur. Ongeveer een halfuur na de zonsondergang krijgt de lucht een mooie donkere, felblauwe kleur. Dit noemen we het blauwe kwartiertje. De foto hierboven is net gemaakt nadat de zon onder ging. De lucht kleurt nog een beetje oranje, maar er hangt al een donker paarse kleur boven.

Fotografietips Lucht met sterren
Fotografietips Blauwe kwartiertje op bewolkte dag

De andere 2 foto’s zijn ongeveer een halfuur na zonsondergang gemaakt. Op de eerste foto was het helder, hier zijn nog sterren te zien. De tweede foto was op een bewolkte dag en de lucht kleur knalblauw/paars. Ik heb de steiger hier met een zaklamp verlicht.”

Extreem donkere lucht is geen punt

“Ook met een extreem donkere lucht kan je spannende foto’s maken. Ik wilde foto’s maken van de steiger met een hele donkere lucht. Ik had al mijn foto’s gemaakt en toen ontstond er plotseling een gat in de bewolking, waar de zon doorheen brak. De zon scheen precies op de steiger en het zag er super mooi uit. Ik had nog snel wat plaatjes geschoten en dit was er uit gekomen. Op de tweede foto was er ook een hele donkere lucht. Hier regende het. Ik vond de regendruppels op de lens wel wat extra’s toevoegen.

Fotografietips Gat in de bewolking
Fotografietips Regendruppels op de lens

Wil je meer weten over landschapsfotografie? Volg dan één van de workshops landschapsfotografie die Fotografie-reizen.nl op diverse plekken in Nederland geeft.

Deze blog is geschreven door Marion Aaldring

Marion is 20 jaar en komt uit Eelde. Ze zegt: "Fotografie is altijd al mijn hobby geweest, maar ik heb besloten dat ik hier mijn toekomst van wil maken. Ik volg de opleiding fotografie in Drachten aan het ROC Friese Poort en het bevalt heel goed. Deze opleiding duurt 4 jaar en daarna zou ik zelf verder kunnen als fotograaf. Ik hou heel erg van natuur- en nachtfotografie. Ik ben vaak tot laat in de nacht buiten te vinden voor sterrenfoto's. Ik hoop dat je veel van deze blog hebt geleerd! Ik ben veel op Instagram te vinden, dus als je een kijkje wilt nemen, dan kan dat op @marion_aaldring."

4 Comments

  1. Margot Koeleman schreef:

    Een mooie – en voor mij leerzame – serie. Moet er nog rekening worden gehouden met diverse instellingen? Ik neem aan dat iso en f-stand voor elke foto anders is?

    • Yolanda Wals schreef:

      Hallo Margot. Dat klopt. Overdag heb je een heel andere instelling dan bijvoorbeeld ’s avonds.Met name wat sluitertijd betreft.Wil je de instellingen graag weten? Dan zorgen we dat die naar jou toe komen. Deze blog hebben we echter toegespitst op de kleuren licht.

  2. heleen schreef:

    wat een leuke opdracht!
    1 locatie zoeken met verschillende belichtingen, ga ik ook uitproberen!
    1 locatie, eerste van de maand fotograferen, ben ik het hele jaar weer zoet!
    dit jaar nog even afmaken met een dagelijkse foto op Facebook

    • Yolanda Wals schreef:

      Zeker heel leuk om te doen. En dan leer je ook tegelijk wat licht in je foto doet en wat jij zelf het mooiste moment vindt om te fotograferen. Want ieder heeft daarin natuurlijk zijn eigen smaak.
      Ik blijf jouw dagelijkse foto’s in de gaten houden! 🙂

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Helemaal gratis ons e-book 'Voorjaarsbloemen fotograferen' Download nu!

Helemaal gratis ons e-book 'Voorjaarsbloemen fotograferen' Download nu!

Met het invullen van het formulier geef je toestemming voor opname in de mailinglist. Je kunt je hiervoor te allen tijde weer uitschrijven. Geen probleem!

Je bent ingeschreven voor onze nieuwsbrief. Houd je email in de gaten voor het gratis e-book!