Hoe fotografeer je walvissen en dolfijnen - deel 2

Instellingen bij fotograferen walvissen

In deel 1 van ‘Hoe fotografeer je walvissen en dolfijnen’ lees je alles over de voorbereidingen en de apparatuur die je nodig hebt. Nu alle voorbereidingen gedaan zijn blijft het belangrijkste over. Wat zijn de instellingen voor perfecte foto’s? Ook qua instellingen zijn er verschillen tussen het fotograferen van walvissen en dolfijnen.

Een van de belangrijkste dingen in fotografie zijn de lichtomstandigheden. Hou deze dan ook altijd in de gaten. Is het mooi zonnig weer, ga je laag zitten met je ISO waarden. 100 of 200 is dan prima. Is de lucht grijs, dan ga je al snel richting de 800 of 1000. Je wilt ook voorkomen, dat je te hoog gaat met je ISO waardes, zodat er teveel ruis op je foto’s komen, maar bij echt slecht licht zal je soms moeten kiezen om voor een ISO waarde van 1600 of hoger te gaan. Een foto met ruis is nog altijd beter dan een onbruikbare foto.

Welke sluitertijd heb je nodig?

Kom je bij een walvis welke rustig op het water drijft, dan kan je werken met een relatief lage sluitertijd. Maar probeer altijd 1/600 of sneller aan te houden, als je een lens hebt welke gaat tot 300mm. Om de foto’s scherp te houden, kan je daarom het beste aanhouden dat je de sluitertijd instelt op het dubbele van het aantal millimeters brandpuntsafstand welke je gebruikt. Dus 50mm = 1/100, 100mm = 1/200, 200mm = 1/300 enz. Echter, is je lens maximaal 300mm dan laat je de shutter dus altijd op 1/600e of sneller staan, zodat je altijd de goede instelling al hebt ongeacht je in- of uitzoomt. Is de kans groot dat er walvissen uit het water springen dan ga je naar minimaal 4x je maximale brandpuntsafstand. Dus 300mm wordt dan minimaal 1/1200.

Het diafragma stel je in op een stand tussen F5 en F11 maar met F8 zit je eigenlijk altijd wel veilig. Des te hoger je gaat met je diafragma getal, des te meer scherptediepte je krijgt. Maar je wilt vaak niet de gehele achtergrond scherp hebben en hoe hoger je F getal des te lager je sluitertijd wordt. F8 is prima om het gehele dier scherp op de foto te kunnen krijgen.

BEKIJK ONZE FOTOREIZEN

Camera op burst mode

Zet je camera op burst mode. Als je de ontspanknop ingedrukt houdt, maakt de camera meteen een serie foto’s. Op het moment dat de staart van de walvis uit het water komt, of de walvis springt, wil je meteen een hele serie schieten. Uit de serie foto’s die je gemaakt hebt, kan je achteraf je mooiste uitkiezen. Maar wat je ook doet, zet hem niet op single shot, waarbij je maar slechts een foto maakt.

Enkel scherpstelpunt

Stel je camera in op een enkele scherpstelpunt met autofocus. Probeer nooit met de hand scherp te stellen. Zeker met beweging betekent dit eigenlijk altijd dat je te laat bent. Je gebruikt het enkele scherpstelpunt om te voorkomen dat de camera andere zaken scherpstelt dan wat jij wilt. Normaal gesproken is het zo dat wanneer je dieren fotografeert, je altijd scherpstelt op het oog. In het geval van een walvis is het oog nagenoeg altijd onderwater dus kan je deze regel vergeten. Vanwege de afmeting van de walvis kan je het scherpstelpunt rustig in het midden van je beeld laten staan.

Instellingen bij fotograferen dolfijnen

Bij het fotograferen van dolfijnen gelden bijna allemaal dezelfde regels als met het fotograferen van de walvissen. Een belangrijk verschil is echter, zoals ik ook al eerder aangaf, dolfijnen zijn veel speelser, veel sneller. Daarom is het met dolfijnen eigenlijk altijd belangrijk om je sluitertijd op minimaal 4x de maximale mm van je lens in te stellen. Dus met een 300mm lens komt de snelheid op 1200mm om zo alle acties van de dieren haarscherp vast te leggen. Doordat de dieren soms letterlijk voor je neus alle kanten opstuiteren, wil je dat je scherpstelpunt het dier in het scherm blijft volgen en daar continu op scherp blijft stellen. Eigenlijk hetzelfde als wat je zou doen met fotografie van vogels in vlucht. Je stelt daarom je camera in op continue focus (AF-C of AI-Servo) zodat de springende dolfijn scherp in beeld blijft.

Fotograferen van een dolfijn die uit het water springt

Walvisstaart waar het water vanaf loopt - fotografie-reizen.nl_ — f/8 - 1/2500 - ; 300mm - ISO800
Tijdens een boottocht in het noorden van IJsland dook een bultrug naar de diepte. Zodra een walvis dieper duikt komt hij daarbij vaak met zijn staart boven het water om daarna voor langere tijd uit beeld te blijven. Zodra de staart boven water komt lopen er dikke stralen water van de staart af. Met een snelle sluitertijd kan je deze druppels haarscherp vastleggen.

Nabewerking

Nadat je terugkomt van de walvissen- of dolfijnentoer wacht er nog een belangrijke taak: de nabewerking. Programma’s als Photoshop en Lightroom geven je talloze opties voor nabewerking. Belangrijk is daarom ook dat je hoe dan ook altijd je foto’s in RAW schiet en nooit alleen in JPEG. Je hebt daarbij heel veel extra data op je foto, om van een aardige foto nog een fantastische foto te maken. Zorg voor een goede uitsnede van de foto’s. Wat te donkere delen van de foto kan je oplichten en overbelichte delen kan je wat donkerder maken.

BEKIJK ONZE FOTOREIZEN

Maar het allerbelangrijkste: let op de horizon! Een foto waarbij de horizon van de zee scheef uit beeld loopt, klopt gewoon niet. Met het, half in extase en half in verwondering, fotograferen van de dieren vanaf een schommelende boot is de horizon tijdens het fotograferen ongetwijfeld het laatste waar je aan denkt. Geen probleem, maar zorg met de nabewerking, hoe scherp de originele foto ook is, altijd voor een rechte horizon.

Hopelijk is met dit item voor je de stap naar prachtige foto’s van deze magnifieke dieren minder groot. We zijn altijd benieuwd naar de eindresultaten en jullie bevindingen. Laat ze ons zien.

Patrick Gijsbers - Fotograaf fotografie-reizen.nl

Deze blog is geschreven door Patrick Gijsbers

Patrick Gijsbers is gespecialiseerd in natuurfotografie. Hij weet alles over het dierenleven en heeft de fauna over de hele wereld gefotografeerd. Hij weet hoe dieren zich gedragen en waar en wanneer je ze het beste kunt vinden en fotograferen. Geen dier onttrekt zich aan het speurende oog van Patrick. Hij heeft een veldgids over zoogdieren in Oostelijk en Zuidelijk Afrika gepubliceerd.Tijdens een fotoreis met Patrick kom je gegarandeerd met honderden verschillende met de camera vastgelegde diersoorten weer thuis.

De komende tijd staan de volgende fotoreizen op het programma: Helgoland, Schotland, IJsland Noorderlicht, Lofoten, Opaalkust, Albanië, Madagaskar, Costa Rica, Brazilië Pantanal, IJsland Zomer, IJsland Westfjorden en Snaefellsnes, Tanzania, Valencia, Lissabon, Kenia-Tanzania, New York, Japan, Argentinië, Bolivia & Chili, Drenthe, Groninger Waddenkust, Veluwe, Brabant of Ameland.